Tuesday, October 21, 2008

چه‌ند وتارێکی کورد ناسی، وه‌رگێڕانی له‌ زمانی ڕووسییه‌وه‌ دوکتور ئه‌نوه‌ر قادر محه‌مه‌د



چه‌ند‌ وتارێکی کوردناسی نێوی کتێبێکی تازه‌ی بنکه‌ی ژین بۆ بووژاندنه‌وه‌ی که‌له‌پووری به‌ڵگه‌نامه‌یی وڕۆژنامه‌وانیی کوردی یه‌ که‌ له‌لایه‌ن نووسه‌ر، شاعیر ، وه‌رگێڕ و لێکۆله‌ره‌وه‌ی ناسراو دوکتور ئه‌نوه‌ر قادر محه‌مه‌د له‌ زمانی ڕووسییه‌وه‌ وه‌رگێڕدراوه و له‌ ساڵی 2008 له‌ سلێمانی بڵاو بووه‌ته‌وه‌‌. به‌رگی یه‌که‌م و دووه‌می ئه‌م کتێبه‌ پێشتر له‌ ساڵانی 1989، 2001 و 2004 له‌ ستۆکهۆڵم و سلێمانی بڵاو کراوه‌ته‌وه‌. ئێستا له‌م چاپه‌ تازه‌یه‌دا به‌رگی یه‌که‌م و دووه‌م بۆ جاری سێیه‌م و به‌رگی سێیه‌م بۆ جاری یه‌که‌م به‌ سه‌ر یه‌که‌وه‌ بڵاو کراوه‌ته‌وه‌. پێرستی بابه‌ته‌کانی ئه‌م کتێبه‌ بریتین له:
‌به‌رگی یه‌که‌م
پێشه‌کیی وه‌رگێڕ
ژ.س. مووسه‌یلیان، هه‌ندێ بیروڕای ئه‌کادێمیک یوسف ئه‌بگارۆڤیچ ئۆربێلی ده‌رباره‌ی کولتووری کورد.
ئی.ئا. سمیرنۆڤا و که‌ریمی ئه‌ییووبی، ده‌رباره‌ی دیالێکته‌کانی زمانی کوردی .
زارێ ئۆسپ، ڕه‌نگی فرمان له‌ دیالێکتی هه‌ورامیدا.
ئی. یی. ڤاسیلیێڤا، ده‌رباره‌ی ژیان و به‌رهه‌می شاعیر و مێژوونووسی نیوه‌ی یه‌که‌می سه‌ده‌ی نۆزده‌یه‌م - ماه شه‌ره‌فخانمی کوردستانی (مه‌ستووره‌)
ڤ.ژۆکۆڤسکی، مه‌زهه‌بی ئه‌هلی حه‌ق له‌ ئێران .
م.س.لازارێف، کوردو کوردستان ( فاکتوره‌کانی په‌یدا بوون و گه‌شه‌سه‌ندنی مه‌سه‌له‌که‌)
به‌رگی دووه‌م
پێشه‌کیی وه‌رگێڕ
ئۆ. ل. ڤیڵچێڤسکی، ده‌رباره‌ی یه‌که‌مین کۆنفرانسی کوردناسیی سۆڤییه‌تی ساڵی 1934 له‌ ئێرێڤان.
م.ب.ڕۆدینکۆ، ئه‌ده‌بی کوردیی سه‌ده‌ی حه‌ڤده‌یه‌م.
ئی.ئا.سمیرنۆڤا و که‌ریمی ئه‌ییووبی، ژیان و به‌رهه‌می مه‌لای جزیری.
زارێ ئۆسپ، ده‌رباره‌ی پێکهاتنی دیالێکته‌کانی زمانی کوردی.
ئی.یی.ڤاسیلیێڤا، کوردستان له‌ دیدی شه‌ره‌فخانی بدلیسییه‌وه‌.
ئی.یی. ڤاسیلیێڤا، پێشه‌کیی ( وه‌رگێڕانه‌ ڕووسییه‌که‌ی شه‌ڕه‌فنامه‌ ).
به‌رگی سێیه‌م
م.ب. ڕۆدینکۆ، پێشه‌کی و به‌شی : کێشه‌ی بۆشایی و که‌لێنی سه‌ده‌ی شانزه‌یه‌م له‌ مێژووی ئه‌ده‌بی کوردیدای کتێبی ڤێرشۆنه‌ ئه‌ده‌بی و فۆلکڵۆرییه‌کانی پۆیه‌مای " یۆسف و زوڵێخا"ی کوردی، له‌گه‌ڵ ڕانانی کتێبه‌که‌.
م.ب. ڕۆدینکۆ، کێشه‌ی بۆشایی و که‌لێنی سه‌ده‌ی شانزه‌یه‌م له‌ ئه‌ده‌بی کوردیدا.
جه‌لیلی جه‌لیل، هه‌ندێ به‌ڵگه‌نامه‌ی نوێ ده‌رباره‌ی ڕاپه‌ڕینه‌که‌ی گه‌لی کورد له‌ ساڵی 1880 دا.
ئا.یی.ئیاس. گه‌شتێک به‌ باکووری کوردستانی (پێرسیا) ئێراندا.
پێشه‌کی و په‌راوێزی ڤ. مینۆرسکی.
لیستی کاره‌ چاپکراوه‌کانی پڕۆفێسۆر ڤ. مینۆرسکی
ئه‌م کتێبه‌ 470 لاپه‌ڕه‌یه‌ و 27 وێنه‌ی که‌ له‌ لایه‌ن ئالێکساندر ئیاسه‌وه‌ هه‌ڵگیراون له‌ خۆ ده‌گرێ. پێویسته‌ هیمای پێبکرێ به‌شێک له‌و وێنانه‌ له‌ کتێبه‌که‌ی دوکتۆر جان. چالێنکۆ دا که‌ به‌شه‌کانی سه‌باره‌ت به‌ کوردستانی وه‌رگێڕدراوه‌ته‌ سه‌ر زمانی کوردی وله‌م وێبنووسه‌ دا بڵاو کراوه‌ته‌وه‌‌ وه‌به‌رچاو نایه‌ن.
بۆ وه‌دستهێنانی ئه‌م کتێبه‌ ده‌کرێ به‌م نێونیشانه له‌ سلێمانی‌ پێوه‌ندی به‌ بنکه‌ی ژین وه‌ بکه‌ن.
bnkaizhin@yahoo.com
وێڕای ده‌ستخۆشانه‌ له‌ بنکه‌ی ژین و وه‌رگێڕی به‌توانا دوکتور ئه‌نوه‌ر قادر محه‌مه‌د.
وێبنووسی ڕوانگه‌

No comments: