Saturday, April 11, 2009

کۆنفڕانسی نێونه‌ته‌وه‌یی کورد و کوردستان له‌ زانکۆی ئێکسێتر 3،2،1ی ئاوریلی 2009




وێنه‌: وێنه‌گری زانکۆی ئێکسێتر

کۆنفرانسی نێونه‌ته‌وه‌یی کورده‌کان و کوردستان : ناسێنه‌، سیاسه‌ت، مێژوو
1، 2و3ی ئاوریلی 2009
نێوه‌ندی لێکۆڵینه‌وه‌ی کوردی
ئه‌نیستیتووی لێکۆڵینه‌وه‌کانی عه‌ڕه‌ب و ئیسلامی
زانکۆی ئێکسێتر
حه‌سه‌نی قازی

له‌ ڕۆژانی 1و 2و 3ی ئاوریلی 2009، نێوه‌ندی لێکۆڵینه‌وه‌ی کوردی له‌ زانکۆی ئێکسێتر له‌ بریتانیا یه‌که‌م کۆنفرانسی نێونه‌ته‌وه‌یی خۆی سه‌باره‌ت به‌ بابه‌تی جۆر به‌جۆر له‌ مه‌ڕ کوردان پێک هێنا. له‌و کۆنفرانسه‌ دا لایه‌نی چاوڕاکێش به‌شداری ژماره‌یه‌کی زۆر له‌ ئاکادێمیسیه‌نی کوردی گه‌نج بوو که‌ به‌ بابه‌ته‌ زانستییه‌کانیان سه‌لماندیان کورد له‌ بواری زانستیش دا ده‌توانێ ئه‌سپی خۆی تاو دا و له‌ بێده‌وڵه‌تیش دا له‌ ده‌وڵه‌تداران وه‌دوا نه‌که‌وێ.ڵێره‌ دا پێویسته‌ ده‌ستخۆشانه‌یه‌کی گه‌رم له‌ به‌ڕێوه‌به‌ری نێوه‌ندی ی کوردی دوکتور هاشمی ئه‌حمه‌د زاده‌ و هاوکارانی بکرێ بۆ پێکهێنانی ئه‌و کۆنفڕانسه‌ گرینگه‌ و میوانداری گه‌رم و گوڕیان. به‌و هیوایه‌ی نێوه‌ندی کوردی له‌ زانکۆی ئێکسێتر ئه‌و بابه‌تانه‌ی له‌و کۆنفڕانسه‌ دا پێشکێش کران له‌ کتێبێکی سه‌ربه‌خۆ دا بڵاو بکاته‌وه بۆئه‌وه‌ی هۆگرانی بابه‌تی کوردناسی که‌لکیان لێ وه‌ربگرن. ئێمه‌ بۆ ئاگاداری خوێنه‌ره‌وانی ڕوانگه‌ لێره‌ دا سه‌رباسی بابه‌ته‌کان که‌ به‌ زمانی ئینگلیسی پێشکێش کران بڵاو ده‌که‌ینه‌وه‌.
سه‌رله‌ ئێواره‌ی ڕۆژی چوارشه‌مۆ 1ی ئاوریل وتاری کرانه‌وه‌ی کۆنفڕانس و به‌خێرهێنانی به‌شداربووان له‌ لایه‌ن پڕۆفێسۆر تیم دان، سه‌رۆکی مه‌دره‌سه‌ی زانسته‌ ئینسانی و کۆمه‌ڵایه‌تییه‌کان له‌ زانکۆی ئیکسێتر پێشکێش کرا، پاشان دوکتور ئه‌میری حه‌سه‌نپوور مامۆستای زانکۆی تۆرانتۆ له‌ کانادا وتاری سه‌ره‌کی کۆنفڕانسی به‌ نێوی " سه‌باره‌ت به‌ گۆڕانی پێگه‌ی کۆمه‌ڵایه‌تی لێکۆڵینه‌وه‌ی کوردی: له‌ شه‌ڕه‌فخانه‌وه‌ تا باوکه‌ دۆمێنیکانه‌کان تا جیهانی بێ هه‌وساری ئینرنێت" پێشکێش کرد و ووڵامی پرسی ئاماده‌بووانی دایه‌وه‌.

ڕۆژی پێنجشه‌مۆ 2ی ئاوریل

پانێلی یه‌که‌م : "مه‌سه‌له‌ی کورد" ی ترکییه‌، پێشوه‌چوون و کێشه‌

به‌ڕێوه‌به‌ری پانێل، دوکتور حه‌مید بۆزئه‌رسلان ( به‌داخه‌وه‌ نه‌گه‌یشتبووه‌ جێ )

باسه‌کان :

1- پێوه‌ندییه‌کانی کورد _ ترک له‌ هه‌ڵبژاردنی گشتی 22ی ژووییه‌وه‌ تا هه‌ڵبژاردنی هه‌رێمی 29ی مارس: چاره‌ سه‌رییه‌کان یان بنبه‌ست ؟
ڕابێرت ئولسۆن، زانکۆی کێنتاکی، ده‌وڵه‌ته‌ یه‌کگرتووه‌کانی ئه‌مریکا

2- سه‌روه‌ریی ده‌وڵه‌تی و سیاسه‌تی ترس: ئێتنۆگڕافی توندوتیژی سیاسی و خه‌باتی کورد له‌ ترکییه‌.
ڕه‌مه‌زان ئاراس، زانکۆی ئۆنتاریۆی ڕۆژئاوا ، کانادا

3- حه‌ولی ترکییه‌ بۆ هاتنه‌ نێو ئوڕووپا: هه‌ڵکشان و داکشانی حه‌ولی پارتی داد و گه‌شه‌ پێدان بۆ چاره‌سه‌ر
کردنی کێشه‌ی کورد.
مایکڵ گانتر، زانکۆی تیكنۆلۆژی تێنێسی، ده‌وڵه‌ته‌ یه‌کگرتووه‌کانی ئه‌مریکا

4- ترکاندن و ئه‌شکه‌نجه‌ له‌ دیاربه‌کر
وه‌ڵات زه‌یدانلی ئۆغلوو، زانکۆی ئانگێلیا رۆسکین، بریتانیا

پانێلی دووه‌م : ده‌ربڕینه‌کانی دیندارێتی

به‌ڕیوه‌به‌ری پانێل، پڕۆفسۆر کریستین ئالیسۆن، زانکۆی ئێکسێتر

باسه‌کان:

1-شینی دودوک و شایی زوڕنا: چه‌شنناسێکی هه‌ستی مووزیکی له‌ نێو کۆمه‌ڵگه‌کانی ئێزدی دا له‌ هه‌رمه‌نستان.
یای ئێستێل ئامی دوێ لا برۆتێک، تاقیگه‌ی ئێتنۆمیوزیکۆلۆژی، پاریس، فه‌ڕانسه‌

2- بیره‌کانی هه‌نووکه‌یی له‌مه‌ر پیوانێک له‌ کۆمه‌ڵی ئه‌م ڕۆژگاره‌ی ئێزیدی دا
یای دوکتور خانا عومه‌رخاڵی ، زانکۆی جۆرج- ئاگوست، گوێتنگن، ئه‌ڵمان

3- زه‌رده‌شتایه‌تی گه‌له‌ری و دینی ڕۆژئاوای ئێران

پرۆفێسۆر فیلیپ کڕه‌ینبرووک، زانکۆی جۆرج – ئاگوست، گوێتینگن، ئه‌ڵمان

4-دۆکومێنتکردنی زمانان و کولتوورانی ژێر مه‌ترسی کورده‌کان: نموونه‌ی گۆرانی و کۆمه‌ڵگه‌کانی ئه‌هلی حه‌قی
ئێران.
دوکتور جێفری هه‌یگ، زانکۆی کیل، ئه‌ڵمان

کۆبوونه‌وه‌ی دوای نیوه‌ ڕۆ

پانێلی یه‌که‌م: ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌کان له‌گه‌ڵ فره‌چه‌شنی و هه‌مه‌ ڕه‌نگی : کورده‌کان و ئه‌وانیدی

به‌ڕێوه‌به‌ری پانێل: فیلیپ کڕه‌ینبرووک، زانکۆی جۆرج- ئاگوست، گوێتینگن، ئه‌ڵمان

باسه‌کان:

1- هێندێک سه‌رنج له‌ سه‌ر عه‌شیره‌ته‌ به‌لووچه‌کانی به‌ ڕه‌چه‌ڵه‌ک کورد.
دوکتور واحه‌ بۆیاجییان، زانکۆی ده‌وڵه‌تی ئێریوان، هه‌رمه‌نستان

2- بنه‌ماڵه‌ و تێپه‌ڕین به‌ خوێندنگه‌ دا: مه‌سه‌له‌ی ناسێنه‌ی گه‌نجی کورد
دوکتور ئێرانی محه‌مه‌دی، مه‌دره‌سه‌ی خوێندنی به‌رز و زانستی کۆمه‌ڵایه‌تی، پاریس، فه‌ڕانسه‌

3- " ئه‌وان گوندیان هه‌یه‌، ئێمه‌ ئه‌شکه‌وت". خۆپێشاندانه‌کانی ڕۆژهه‌ڵات له‌ قه‌یرانی گۆڕانی کۆمه‌ڵایه‌تی دا: بزووتنه‌وه‌ی 1968 له‌ ترکییه‌ و بزووتنه‌وه‌ی سیاسی کورد له‌ترکییه‌.
ئازاد زانا گویندۆغان ، زانکۆی بینگامپتن، ده‌وڵه‌ته‌ یه‌کگرتووه‌کانی ئه‌مریکا

پانێلی دووه‌م: ناساندن، مێژوو و به‌ره‌وپێشچوونی ناسێنه‌ی کوردی

به‌ڕێوه‌به‌ری پانێل: دوکتور رابێرت ئولسۆن، زانکۆی کێنتاکی، ده‌وڵه‌ته‌ یه‌کگرتووه‌کانی ئه‌مریکا

باسه‌کان:

1- ناسیۆنالیزم، بێده‌وڵه‌تی، و لێکۆڵینه‌وه‌ی کوردی له‌م ڕۆژگاره‌ دا
یای دوکتور ژانێت کڵاین، زانکۆی ئاکرۆن، ده‌وڵه‌ته‌ یه‌کگرتووه‌کانی ئه‌مریکا

2- بۆ ئێمه‌ نه‌ عه‌داڵه‌ت، نه‌ ئازادی و نه‌ یه‌کسانی هه‌یه‌: تێگه‌یشتنی خه‌ڵکی ئاسایی له‌ شۆڕشی 1908 ی
دیار به‌کر.
یای دوکتور نیلای ئۆزۆک، زانکۆی بینگامپتن، ده‌وڵه‌ته‌ یه‌کگرتووه‌کانی ئه‌مریکا

3- هه‌ڵوه‌شانی ئیمپراتۆری عوسمانی و سه‌رهه‌ڵهێنانی ناسیۆنالیزمی کورد.
ده‌نیز ئه‌کینجی، زانکۆی ئێکسێتر، بریتانیا

4- پلورالیزمی قانوونی و وێژیاکی جینسی کۆمه‌ڵایه‌تی سه‌باره‌ت به‌ ته‌ڵاق له‌ ئامێدی (دیاربه‌کر) سه‌ده‌ی
حه‌ڤده‌هه‌م دا.
یاڤوز ئایکان، مه‌دره‌سه‌ی خوێندنی به‌رز و زانستی کۆمه‌ڵایه‌تی، پاریس، فه‌ڕانسه‌

پانێلی سێیه‌م: فه‌زاکانی سیاسی کورد له‌ دۆخی گواستنه‌وه‌ دا

به‌ڕێوه‌به‌ری پانێل: دوکتور مایکڵ گانتر، زانکۆی تێکنۆلۆژی تێنێسی، ده‌وڵه‌ته‌ یه‌کگرتووه‌کانی ئه‌مریکا

باسه‌کان:

1- به‌ مێژوو کردنی ناسێنه‌ی نه‌ته‌وه‌یی کوردی: کێ چی به‌ خه‌یاڵ دا دێ، چۆن و که‌نگێ ؟
دوکتور سه‌عیدی شه‌مس، به‌ڕێوه‌به‌ری نێوه‌ندی سێنسیا

2- به‌ره‌ژووربردنی مافه‌کانی کوردان و دێمۆکڕاسی له‌ فه‌زایه‌کی به‌رته‌نگ دا: پارتییه‌ سیاسییه‌کانی لایه‌نگری کورد له‌ ترکییه‌.
دوکتور چه‌نگیز گوینه‌ش، زانکۆی ئێسێکس، بریتانیا

3- کورده‌کان له‌ سوورییه‌: پێنج ساڵ دوای سه‌رهه‌ڵدان
رابێرت لۆ، ئه‌نیستیتووی چاتام هاوز، بریتانیا

4- چۆن هاوبه‌ندییه‌ کۆمه‌ڵایه‌تییه‌کان ده‌بنه‌ هه‌وێنی سازبوونی پارتییه‌ سیاسییه‌کان: شه‌بکه‌ی تێکه‌ڵاویی و پارتییه‌ سیاسییه‌کانی لایه‌نگری کورد له‌ دیاربه‌کر ( ترکییه‌)
گیل دۆڕۆنسۆرۆ، بنیاتی کاڕه‌نگی و نیکۆڵ وات، زانکۆی ده‌وڵه‌تی سانفڕانسیسکۆ، ده‌وڵه‌ته‌ یه‌کگرتووه‌کانی ئه‌مریکا.

پانێلی چواره‌م : سیاسه‌ته‌کانی به‌رهه‌مهێنانی کولتووری

به‌ڕێوه‌به‌ری پانێل : یای دوکتور کلێمنس سکاڵبێرت یوجه‌ل، زانکۆی ئێکسێتر

باسه‌کان:

1- شیکردنه‌وه‌یه‌کی به‌راوه‌ردکاری وێژیاکی ڕومان له‌ نێوان کوردستانی ترکییه‌ و هه‌نده‌رانه‌که‌ی به‌له‌به‌رچاوگرتنی بیری زێد، ئی بوون و ناسێنه‌.
ئوێزله‌م غالیب ، زانکۆی ئێکسێتر، بریتانیا

2- ده‌نگبێژ، مه‌لا، ڕووناکبیر: به‌رده‌وامی و گۆڕان له‌ کولتووری کوردی له‌ ڕۆژهه‌ڵاتی نێوه‌ڕاستی مۆدێڕن دا.
مه‌تین یوکسه‌ل، زانکۆی شیکاگۆ، ده‌وڵه‌ته‌ یه‌کگرتووه‌کانی ئه‌مریکا

پانێلی پێنجه‌م : جینسی کۆمه‌ڵایه‌تی، زه‌بر و زه‌نگ و نه‌ته‌وه‌

به‌ڕێوه‌به‌ری پانێل : سارا کیلر، زانکۆی ئێکسێتر، بریتانیا

باسه‌کان:

1- سنووره‌کان، ناسێنه‌کان و زه‌بر و زه‌نگ
یای دوکتور مینوو عه‌لی نیا ، زانکۆی مید – سویدن ، سوێد

2- ژنان وه‌ک وه‌رگێڕ: له‌مه‌ڕ وه‌قسه‌هاتنی کێشکچێتی گوندان (کورۆجولوک) له‌ نێو ژنانی کورد له‌ وانێ
یای ڕۆژدا ئالاک، مه‌دره‌سه‌ی خوێندنی به‌رز و زانستی کۆمه‌ڵایه‌تی پاریس، فه‌ڕانسه‌
[ یای ڕۆژدا نه‌یتوانیبوو بێ بۆ ئێکسێتر، باسه‌که‌ی له‌ لایه‌ن یای سارا کیلره‌وه‌ خوێندرایه‌وه‌]

3- وه‌سه‌رپه‌ڕینی ژنان له‌ جه‌نگه‌ی شه‌ڕ دا وه‌کوو زه‌بروزه‌نگێک له‌ سه‌ربنه‌مای جینسی کۆمه‌ڵایه‌تی له‌ کۆمه‌ڵی کوردی دا.
یای ئێبروو سونگون، زانکۆی پاریس، فه‌ڕانسه‌

4- ژنانی کوردی چه‌کدار
دوکتور ده‌یڤید ڕۆمانۆ ، کالێجی ڕۆدێس، ده‌وڵه‌ته‌ یه‌کگرتووه‌کانی ئه‌مریکا

پانێلی شه‌شه‌م: سیاسه‌ته‌کانی هاوچه‌رخی کورد

به‌ڕێوه‌به‌ری پانێل : پرۆفێسۆر گارێت ستانسفیلد، زانکۆی ئێکسێتر

باسه‌کان:

1- زه‌قکردنه‌وه‌ی وه‌گه‌ڕکه‌وتنی کوردان به‌ڕێگه‌ی په‌راوێزه‌کانیاندا: لێدوان و وه‌گه‌ڕکه‌وتنه‌کانی هاوکاتی ناسێنه‌ له‌ تونجه‌لی.
یای دوکتور ماری لوێ ڕای، زانکۆی لیل ، فه‌ڕانسه‌

2- ده‌روازه‌ی سنووری خابوور، کاردانه‌وه‌ی بازرگانی سه‌رسنوور له‌ سه‌ر باشووری ڕۆژهه‌ڵاتی ترکییه‌.
یای گولجان کۆڵای، مه‌دره‌سه‌ی خویندنی به‌رز و زانستی کۆمه‌ڵایه‌تی، پاریس، فه‌ڕانسه‌

شیو و ئاهه‌نگ به‌ به‌شداری گۆرانیبێژی به‌ توانا تارا ڕه‌سووڵ

ڕۆژی جومعه‌ 3ی ئاوریل

پانێلی یه‌که‌م : تاراوگه‌، له‌جێی خۆ هه‌ڵکه‌ندران و وه‌گه‌ڕخستنه‌ سیاسییه‌کانی ئه‌وپه‌ڕی سنووران

به‌ڕێوه‌به‌ری پانێل: یای ژانێت کڵاین ، زانکۆی ئاکڕۆن

باسه‌کان:

1- سیاسه‌تی تاراوگه‌ی کوردی له‌ هۆله‌ند، له‌ 1990 کانه‌وه‌ تا ساڵی 2005
یای لیزا نێڵ، زانکۆی له‌یدن، هۆله‌ند

2- پارێزه‌رانی مافی مرۆڤ، ' مه‌سه‌له‌ی کورد' و ده‌وڵه‌تی ترک له‌ دوای لابردنی ناوچه‌کانی نائاسایی: به‌رده‌وامی یان گۆڕان.
یای مارلیس کاسییر، زانکۆی گێنت، بێلژیک

3- ڕێوایه‌ته‌کان، په‌ڕینه‌وه‌کان، ڕاهێزاندن: کوردستان وه‌ک سه‌رزه‌وی سنوور
یای دییان کینگ، زانکۆی کێنتاکی، ده‌وڵه‌ته‌ یه‌کگرتووه‌کانی ئه‌مریکا

4- " کاردانه‌وی گه‌ڕانه‌وه‌"ی وه‌گه‌ڕخستنه‌کانی ئه‌وپه‌ڕ سنووری کوردی
ئۆلیڤر گرۆژان، مه‌دره‌سه‌ی به‌رزی خوێندن و زانستی کۆمه‌ڵایه‌تی پاریس، فه‌ڕانسه‌

پانێلی دووه‌م: بابه‌تی کوردی، زمان و ئه‌ده‌بییات

به‌ڕێوه‌به‌ری پانێل : دوکتور هاشمی ئه‌حمه‌د زاده‌، زانکۆی ئێکسێتر، بریتانیا

باسه‌کان:

1- ستاندارد کردنی زمان و مه‌سه‌له‌ی شێوه‌زاره‌ کوردییه‌کان: گه‌نگه‌شه‌ی زمانی له‌ کوردستانی عێراق.
حه‌سه‌نی قازی، لێکۆله‌ره‌وه‌ی سه‌ربه‌خۆ

2- ناسێنه‌ی ئۆبژه‌ی کورد: یه‌کپارچه‌، پارچه‌پارچه‌، یان ئیدێئۆلۆژیک‌؟
به‌ختییاری سه‌جادی، زانکۆی ئێکسێتر، بریتانیا

3- شکۆی زمان له‌ شێعره‌کانی شێرکۆ بێکه‌س دا.
یای فه‌ره‌نگیسی قادری، لێکۆله‌ره‌وه‌ی سه‌ربه‌خۆ

پانێلی سێیه‌م: ناسێنه‌کانی ڕاستینه‌ی مه‌جازی و وێژیاکه‌کانی مێدیای نوێ

به‌ڕێوه‌به‌ری پانێل: دوکتور ئه‌میری حه‌سه‌نپوور، زانکۆی تۆرانتۆ، کانادا

باسه‌کان:

1- له‌ قالب دانه‌وه‌ی ناسێنه‌ی کورد: زمان، سیاسه‌ت و مێدیای نوێ
دوکتور کریستییان سینکلێر، زانکۆی ئاریزۆنا، ده‌وڵه‌ته‌ یه‌کگرتووه‌کانی ئه‌مریکا

2- ناسێنه‌ کوردییه‌کان، سازدراوه‌کانی قیاسی، و مێدیای نوێ
دوکتور جه‌عفه‌ری شێخولئیسلامی، زانکۆی کارلتۆن، کانادا

3- دراوسێیه‌تی به‌سه‌رداسه‌پاو: به‌ خه‌یاڵ داهاتنی "عه‌ڕه‌ب" له‌ میدیای چاپی کوردیی عێڕاق دا له‌وه‌تا ساڵی 2003.
یای دوکتور ئاندریا فیشر_ تاهیر ، نێوه‌ندی ڕۆژهه‌ڵاتی مۆدێڕن، بێرلین، ئه‌ڵمان

پانێلی سێیه‌م: ئیدێئۆلۆژییه‌کانی ناسیۆنالیزم له‌ کوردستانی عێڕاق

به‌ڕێوه‌به‌ری پانێل : پرۆفێسۆر تیم دان، زانکۆی ئێکسێتر، بریتانیا

باسه‌کان:

1- یه‌کێتی نیشتمانی کوردستان له‌ عێڕاق: ڕه‌چه‌ڵه‌که‌کانی، ئیدێئۆلۆژییه‌کانی، ڤیزیۆنه‌کان و ڕاستییه‌کان
هۆمه‌ر شێخمووس، لێکۆله‌ره‌وه‌ی سه‌ربه‌خۆ

2- ڕێبه‌رایه‌تی کورد له‌ عێراق: ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ی چه‌لنجه‌کان، مه‌ترسییه‌کان و ده‌رفه‌ته‌کانی دوای سه‌دام حوسێن له‌ عێڕاق.
دوکتور مکایل ئێپل، زانکۆی حه‌یفا، ئیسراییل

3- زیندووبوونه‌وه‌ و سه‌رهه‌ڵهێنانه‌وه‌ی ناسیۆنالیزمی کوردی ( 1985- 1975) – گه‌شتێک له‌ نکۆڵیلێکردنه‌وه‌ تا ددان پێداهێنان.
شۆڕش حاجی، زانکۆی ئێکسێتر، بریتانیا

4- سێ قۆناخی ناسیۆنالیزمی کورد: کورده‌واری، کوردایه‌تی، و کوردستانێتی
دوکتور ماهیر عه‌زیز، زانکۆی ئێکسێتر

دوویه‌م وتاری سه‌ره‌کی کۆنفڕانس

" دۆخی هونه‌ر" و دابێی لێکۆڵینه‌وه‌ی کوردی
دوکتور حه‌مید بۆزئه‌رسلان، مه‌دره‌سه‌ی خوێندنی به‌رز و زانستی کۆمه‌ڵایه‌تی، پاریس ، فه‌ڕانسه‌

وته‌ی کۆتایی
" گیرو گرفته‌کانی خوێندنی کوردناسی له‌ زانکۆکانی هه‌نده‌ران"
دوکتور هاشمی ئه‌حمه‌د زاده‌، به‌ڕێوه‌به‌ری نێوه‌ندی لێکۆڵینه‌وه‌ی کوردی له‌ زانکۆی ئێکسێتر، بریتانیا به‌ پێشکێش کردنی ئه‌و باسه‌، وێڕای سپاسی به‌شداران و هیوای چاوپێکه‌وتنی دیکه‌ کۆتایی کۆنفڕانسی ڕاگه‌یاند.

No comments: