Monday, May 25, 2009

کارێکی چاک له‌ جیات گه‌لی کورد، به‌تایبه‌تی خه‌ڵکی سابڵاغ و ده‌وروبه‌ری



Photo: Karen Terrill

کارێکی چاک له‌ جیات گه‌لی کورد، به‌ تایبه‌تی خه‌ڵکی سابڵاغ و ده‌وروبه‌ری‌!
حه‌سه‌نی قازی

چه‌ند مانگ له‌وه‌ پێش خانمێک له‌ ئه‌مریکاوه‌ ئیمه‌یلێکی بۆ وێبنووسی ڕوانگه‌ ناردبوو وپرسیاری کردبوو له‌ سه‌ر پوورم چ ده‌زانی. ئه‌و خانمه‌ کاره‌ن تێڕیل Karen Terrill‌، خوارزازای ئاگوستا گودهارت نێوی وی به‌ خه‌تی لاتینی له‌ وێبنووسی ڕوانگه‌ دا دیبوو. ئه‌و پرسیاره‌ بووه‌‌ سه‌ره‌تای پێوه‌ندی و ئالوگۆڕی بیروڕا سه‌باره‌ت به‌ میسیۆنێره‌کان و چالاکییه‌کانی کۆمه‌ڵه‌ی لووتێری میسیۆنی ڕۆژهه‌ڵات له‌ سابڵاغ و ده‌ور وبه‌ری.
به‌ ده‌م به‌رده‌وامی پێوه‌ندییه‌کانه‌وه به‌ڕێزیان زۆر‌ به‌ڵگه‌ی به‌نرخ و له‌وانه‌ چه‌ندین وێنه‌ی ساڵانی دوایی ژیانی ئاگوستا گودهارت ( میسکوتات خانم)ی بۆناردم.ئه‌وجار ئه‌من پرسیاری شوێنی ناشتنی ئاگوستام لێکرد و ئه‌ویش پێی ڕاگه‌یاندم، به‌ڵام ده‌رکه‌وت هێشتا کێلی بۆساز نه‌کراوه‌.خانمی کاره‌ن تێریلم ته‌شویق کرد هه‌رچۆنێک بێ به‌پێوه‌ندی له‌ گه‌ڵ کلیساکه‌ی خۆی و شوێنی پێوه‌ندیدار ئه‌و کێله‌ ساز کا و زۆر به‌ جێش ده‌بێ ئه‌گه‌ر تێکه‌ڵاوی ئاگوستا گودهارت و گه‌لی کورد له‌سه‌ر کێلی گۆڕه‌که‌ی ئاماژه‌ی پێ بکرێ چونکوو زیاتر له ‌20 ساڵ له‌ ژیانی خۆی ته‌رخانی خزمه‌ت به‌ گه‌لی کورد کردبوو. یای کاره‌ن تێڕیل داوخوازییه‌که‌ی منی قه‌بوول کرد و به‌ خۆشییه‌وه‌ کاره‌که‌ جێ به‌جێ کرا.
وه‌ک ده‌بینن له‌ سه‌ر کێله‌که‌ی نووسراوه‌: She cared for the Kurds
یای کاره‌ن تێڕیڵ ژنێکی زه‌حمه‌تکێشه‌ و بیره‌وه‌ری گودهارتی به‌لاوه‌ زۆر خۆشه‌ویسته‌. منیش له‌ جیات خه‌ڵکی سابڵاغ وده‌وروبه‌ری یارمه‌تییه‌کی که‌مم کرد بۆ خه‌رجی ئه‌و کێل ساز کردنه‌.
هه‌ر که‌سێک ڕێی له‌ گۆڕستانی Forrest Hills له‌ دۆڵی Huntingdon له ئه‌یاله‌تی پێنسیلڤانیا بکه‌وێ و سه‌رێکی ئه‌و گۆڕه‌ بدا ئه‌گه‌ر ئاگای له‌ کارنامه‌ی ژیانی گودهارت نه‌بێ ببڕ ببڕ پرسیار له‌ خۆی ده‌کا ئه‌و ئینسانه‌ی له‌و گۆڕه‌ دا شاردراوه‌ته‌وه‌ ده‌بێ چی کردبێ بۆ گه‌لی کورد و له‌وانه‌یه‌‌ پێوشوێنی بگرێ.
پێم وایه‌، به‌شی پچووکی ئێمه‌ له‌و کاره‌ دا هه‌م خه‌سڵه‌تی پێزانین و چاکه‌ له‌چاو دابوونی کوردان داده‌گرێته‌وه‌ و هه‌میش نیشانه‌یه‌که له‌‌ تێگه‌یشتنی پێوه‌ندی ڕابردوو و ئێستا!

17 comments:

Anonymous said...

Kake Hassan
What you have done is great. Please carry on researching on that matter, in particular among the east study section of the British library. While doing research for my owen book I started by colleting large number of dairy writings of the missionaries whom passed through upper Mesopotamia: Iran/Iraq and Turkey.
Once scanned I would be happy to share copies with you.
Best

Unknown said...

Kake Hesen, ewey to kirdúyí her jígay shanazí ye. Be híway ewey nimúnet zor bibét. Ewey le régay lékollín ú rúnkarí bellgeyí le ser méjhú u kultúrí Kurd dekirét be hezaran cek u shorrishí cekdarí nakirét. Perwerde kirdiní gel be nasíney rastí xoy erkí bineyí xebatí komellayetí u zanistí ye. Em cawí yar u neyar dekatewe!

Her bijhít.
DR

Anonymous said...

سڵاو و ڕێز،
هه‌رچه‌نده خه‌ڵکی سابڵاغ و ده‌ور و به‌ری نیم به‌ڵام ئه‌و کاره و بابه‌ته‌ت وه‌ک کاره‌کانی دیکه‌ت جێگای ڕێز و ده‌ستخۆشین.
هه‌ڵدانه‌وه‌ی لاپه‌ڕه‌کانی له‌بیر چوی مێژووه‌که‌مان، ئه‌رکێکی قورس و پڕ بایه‌خه. سه‌د بریا ئه‌م لێکۆڵینه‌وانه، به پشتیوانی ماددی و مه‌عنه‌وی حکومه‌تی هه‌رێم ، زانسگا یان ئه‌نستیتۆیه‌ک بایه.

دیسان ده‌ستت خۆش و ماندو نه‌بی

Anonymous said...

به‌ڕاستی کارێکی نایابت کردووه، هیوادارم ئه‌م نووسینانه‌ وه‌کو کتێب بڵاو بکه‌یته‌وه‌، چونکه‌ بایه‌خی مێژوویان زۆره‌ به‌تایبه‌تی بۆ خوێندکارانی زانکۆ ئه‌گه‌ر تاقه‌تی ئه‌وه‌یان هه‌بێت به‌دوای شتی مێژوویدا بگه‌ڕێن!
هه‌ر به‌ شادی بتبینم کاک حه‌سه‌نی خۆشه‌ویست
کاوه‌ ئه‌مین

hashem said...

Dear Hassan,
You are unbelievable. You do not belong to this bloody world. It is what I can say to you without any "tearof". I really appreciate your good heart and conscious Kurdishness. It is very much encouraging and motivating for me.
Hashem

Anonymous said...

Dear Hassan,
You are unbelievable. You do not belong to this bloody world. It is what I can say to you without any "tearof". I really appreciate your good heart and conscious Kurdishness. It is very much encouraging and motivating for me.
Hashem

RAWEJ said...

Dear Hassan,
You are unbelievable. You do not belong to this bloody world. It is what I can say to you without any "tearof". I really appreciate your good heart and conscious Kurdishness. It is very much encouraging and motivating for me.
Hashem

Ruwange --- ڕوانگه said...

کاکه‌ حه‌سه‌ن، ده‌سته‌کانت خۆش بۆ ئه‌و کاره‌ باشه‌.پێویسته‌ ڕێز له‌و بێگانانه‌ بگیرێت که‌ خزمه‌تی گه‌لی کوردیان کردووه‌ و ده‌بێ مافی خۆیان بدرێتێ، به‌ تایبه‌تی خانمێکی وه‌ک میس گودهارت که‌ یارمه‌تی چه‌ند نه‌وه‌یه‌کی لاو و کچی کوردی داوه‌ ڕووناکی ئه‌م جیهانه‌ ببینن. لێکۆڵینه‌وه‌ی ورد و بچووکی وا مێژووی گه‌لێک ده‌وڵه‌مه‌ند ده‌که‌ن. زۆر سپاس بۆ ماندوو بوونه‌که‌ت. ئه‌وه‌ش نیشان ده‌دات که‌ ویست و ڕوحی کوردستانیبوون ده‌توانرێت له‌ پاتریۆتیزمی بۆ شارێک هه‌ڵقوڵێت، وه‌کوو خه‌ڵکی سابڵاغ، سلێمانی، دیاربه‌کر و عاموده‌ نیشانی ده‌ده‌ن.
برات: هۆمه‌ر

Ruwange --- ڕوانگه said...

کاکه‌ حه‌سه‌ن، ده‌سته‌کانت خۆش بۆ ئه‌و کاره‌ باشه‌.پێویسته‌ ڕێز له‌و بێگانانه‌ بگیرێت که‌ خزمه‌تی گه‌لی کوردیان کردووه‌ و ده‌بێ مافی خۆیان بدرێتێ، به‌ تایبه‌تی خانمێکی وه‌ک میس گودهارت که‌ یارمه‌تی چه‌ند نه‌وه‌یه‌کی لاو و کچی کوردی داوه‌ ڕووناکی ئه‌م جیهانه‌ ببینن. لێکۆڵینه‌وه‌ی ورد و بچووکی وا مێژووی گه‌لێک ده‌وڵه‌مه‌ند ده‌که‌ن. زۆر سپاس بۆ ماندوو بوونه‌که‌ت. ئه‌وه‌ش نیشان ده‌دات که‌ ویست و ڕوحی کوردستانیبوون ده‌توانرێت له‌ پاتریۆتیزمی بۆ شارێک هه‌ڵقوڵێت، وه‌کوو خه‌ڵکی سابڵاغ، سلێمانی، دیاربه‌کر و عاموده‌ نیشانی ده‌ده‌ن.
برات: هۆمه‌ر

Anonymous said...

Kake gyan slaweki gerem.
Destet xoshbe u mandonebi.
Zorem kelek vergert hiwa darem herwa saxo slamet u berdewam bi...
Kawe

Anonymous said...

Kak Hesen, beyanit bash!
Herbijhi bo lekollinewekant! Berrasti kareki giringe! Esta kem kes heye xeriki kari wabe. Eme be be agadari le tarixi xoman dahatuyeki bashman nabe.
Herxoshbi
Jefer

Anonymous said...

Slaw brai zor berrez u xoshewist kak Hassan.
Diare jegay xoyeti ke nak har tanya xallki Sablagh u davrubar ballku kurdi rojhallat be gshti dabe spasi hamu av mrovane bkan ke le rojgaryeki vaha saxt u tangane da dastyan le jyani xoshi vllati xoyan hallgrtuve u be hanai xallki be daratan u hajari kurdeve hatun. Bellam be brrvai mn le haman katish da xallki Sblagh u davrubar be taybati och kurdi rojhallat be gashti dabe spasi zahmat u tekoshani janabtbkan bkan ke be vchan u be mandubun mrovdostan be gali kurd u harvaha gali kurd be galani dike denaseni.
Har bji u bmeni!
Brai bchukt
Kamal
SWEDEN

Anonymous said...

سڵاو برای زۆر به‌ڕێز و خۆشه‌ویست کاک حه‌سه‌ن.

دیاره‌ جێگای خۆیه‌تی که‌ نه‌ک هه‌ر ته‌نیا خه‌ڵکی سابڵاغ و ده‌ور و به‌ر به‌ڵکوو کوردی ڕۆژهه‌ڵات به‌ گشتی ده‌بێ سپاسی هه‌موو ئه‌و مرۆڤانه‌ بکه‌ن که‌ له‌ ڕۆژگارێکی وه‌ها سه‌خت و ته‌نگانه‌ دا ده‌ستیان له‌ ژیانی خۆشی وڵاتی خۆیان هه‌ڵگرتووه‌ و به‌ هانای خه‌ڵکی بێ ده‌ره‌تان و هه‌ژاری کورده‌وه‌ هاتوون. به‌ڵام به‌ بڕوای من له‌ هه‌مان کاتیشدا خه‌ڵکی سابڵاغ و ده‌وروبه‌ر به‌ تایبه‌تی و کوردی ڕۆژهه‌ڵات به‌ گشتی ده‌بێ سپاسی زه‌حمه‌ت و تێکۆشانی جه‌نابتان بکه‌ن که‌ بێ وچان و بێ ماندوو بوون مرۆڤدۆستان به‌ گه‌لی کورد و هه‌ر وه‌ها گه‌لی کورد به‌ گه‌لانی دیکه‌ ده‌ناسێنی.
هه‌ر بژی و بمێنی!
برای پچووکت
که‌ماڵ
سویدن

Anonymous said...

Devon
به‌ڕێز کاک حه‌سه‌ن
ماندوو نه‌بی؛ ئه‌‌و کاره‌ به‌نرخانه‌ی تۆ به‌ راستی مایه‌ی دڵخۆشی و شیاوی پێزانینن. به‌و هیوایه‌ی نموونه‌ت زۆر بێ له‌ ناو کورددا.
ئاواته‌خوازم به‌رده‌وام بی له‌ کار و لێکۆڵینه‌وه‌کانت

Farangis said...

Dear Kak Hassan
That is brilliant. You are doing a really great job by re-writing Kurds' history by reviewing Missionaries'. I appreciate your kindheartedness and generosity to help and encourage the lady to set a gravestone for the memory of her aunt. The epigraph, which I know is your suggestion, is really impressing. Thank you for keeping Lady Goodheart’s memory alive.
Farangis

Anonymous said...

Dear Hassan,

I wasn’t aware you were so interested in the Lutheran Missions in Kurdistan. But of course their work is an important part of the history of Kurdistan that is often forgotten. Good that you bring it back to people’s awareness!

حه‌سه‌نی خۆشه‌ویست،
ئه‌من نه‌مده‌زانی کاری میسیۆنه‌ لووتێرییه‌کان له‌ کوردستان ئه‌وه‌نده‌ سه‌رنجی تۆ به‌ڵای خۆیه‌وه‌ ڕاده‌کێشی.
به‌لام، دیاره‌ چالاکییه‌کانیان به‌شێکی گرینگه‌ له‌ مێژووی کوردستان که‌ زۆر جار له‌بیر کراوه‌. ئه‌وه‌ کارێکی باشه‌ ‌ ئه‌تۆ دیسان وه‌بیر خه‌ڵکی ده‌هێنییه‌وه‌.

مارتین ڤان بڕاونێسن

Anonymous said...

What a good idea you had about Gudhart and congratulations on the success of the operation

حه‌سه‌ن
ئیده‌یه‌کی باشت بووه‌ سه‌باره‌ت به‌ گودهارت و پیرۆزباییت لێده‌که‌م بۆ سه‌رکه‌وتنی کاره‌که‌.

جان چالێنکۆ