Thursday, October 18, 2007

هێندێک تێبینیی زمانی 22


هێندێک تێبینیی زمانی 22
حه‌سه‌نی قازی


"هاوسه‌رگرتن" نه‌ک " هاوسه‌رگیری"

ئه‌گه‌ر وشه‌ی "هاوسه‌ر گیری" شی که‌ینه‌وه‌، ده‌ر ده‌که‌وێ له‌ دوو کوتی "هاوسه‌ر" – ناو-
و "گیری " – ئاکامی چاوگ پێک هاتووه‌ . له‌ کوردیی نێوه‌ڕاست دا چاوگی تێپه‌ڕی "گرتن" و چاوگی تێنه‌په‌ڕی "گیران" مان هه‌یه‌. له‌ به‌ر ئه‌وه‌ی چاوگێکن نییه‌ وه‌کوو "گیرتن" ناکرێ ئه‌و "گیری"یه‌ له‌ "گیرتن" که‌وتبێته‌وه‌ .چاوگه‌که‌ "گرتن" و ناوی چاوگیشی له‌و شێوازه‌ی کوردی دا هه‌ر "گرتن" ه‌. "هاوسه‌رگرتن"هاوواتای "همسرگیری"فارسییه‌.
له‌م دۆخانه‌ی خواره‌وه‌ ورد بنه‌وه‌. له‌ کوردیی نێوه‌ڕاست دا به‌ که‌سێک که‌ ده‌چێته‌ ڕاوه‌ماسی ده‌ڵێن " ماسیگر" و ئه‌و کاره‌ی ده‌یکا "ماسی گرتنه‌" وهاومانایان له‌ فارسی دا "ماهیگیر" و "ماهیگیری " یه‌و به‌ پێی ئه‌و له‌ به‌ر یه‌ک ڕۆنانه‌ جوان ده‌رده‌که‌وێ، "هاوسه‌رگیری" وه‌رگێران و وه‌رگرتنه‌ له‌ زمانی فارسییه‌وه‌و له‌ کوردی داده‌کرێ بگوترێ "هاوسه‌رگرتن".
بێژه‌ی هاوشێوه‌ی دیکه‌ له‌ فارسیدا "یارگیری " له‌ کوردیی نێوه‌ڕاست دا "یارگرتن"، "فال گیری" به‌ کوردی " فاڵ گرتنه‌وه‌" ، "جای گیری"، له‌ کوردی دا "جێگرتنه‌وه‌' و هتده‌.
وه‌ک ده‌رده‌که‌وێ زاراوه‌ی "هاوسه‌رگیری" له‌ بری " ژن هێنان و مێرد کردن" داڕێژراوه‌ به‌ مه‌به‌ستی باشی بژارکردنی زمانی کوردی له‌ هه‌ڵاواردنی جینسی، به‌ڵام له‌ به‌ر ئه‌وه‌ی به‌پێودانگی زمانێکی بێگانه‌ و چاوهه‌ڵبواردن له‌ ڕێسای زمانی کوردی ڕۆنراوه‌ ده‌بێ جێی خۆی بدا به‌ "هاوسه‌رگرتن"!

No comments: